REST API, günümüz veb inkişaf dünyasında çox yayılmış bir termin olub, lakin bir çox insanlar üçün hələ də qarışıq bir konsept olabilir. Bu yazıda, REST API nə olduğunu, necə işlədiyini və necə istifadə edildiyini izah edəcəyik.
REST API Nədir?
REST, “Representational State Transfer” kəlmələrinin qısaltmasıdır və veb əsaslı sistemlər arasında məlumat əlaqələri üçün yayılmış bir mimari stildir. REST API’ları, bu mimarinin tətbiq edildiyi tətbiqat proqramlaşdırma interfeysləri (API’lar) olaraq tanınır. Bir REST API, serverdən istemciyə (əsasən, bir veb brauzer və ya mobil tətbiq kimi) məlumat göndərmək üçün HTTP protokolunu istifadə edir.
REST API Necə İşləyir?
REST API’ları, HTTP protokolunun GET, POST, PUT, DELETE kimi metodlarını istifadə edərək resurslara giriş təmin edir. Hər bir resurs, bir URI (Unified Resource Identifier) ilə təsvir edilir və bu URI-lər vasitəsilə istemcilər, serverdəki resurslara məlumat əldə edə bilər, yaratıla bilər, yeniləyə bilər və ya silə bilər.
Məsələn, bir müştəri siyahısı ilə işləyən bir REST API, müştəri siyahısını əldə etmək üçün GET metodunu istifadə edə bilər:
GET /customersYeni bir müştəri əlavə etmək üçün POST metodunu istifadə edə bilər:
POST /customersVə bir müştəriyi yeniləmək və ya silmək üçün PUT və ya DELETE metodlarını istifadə edə bilər:
PUT /customers/{id}
DELETE /customers/{id}REST API Necə İstifadə Edilir?
Bir REST API-nı istifadə etmək əsasən çox sadədir. Birinci addım, API-nin sənədlərini (əlavə olaraq, Swagger və ya OpenAPI sənədləri kimi) araşdırmaqdır. Bu sənədlər, API-nin hansı URI-ləri dəstəklədiyini, hər bir URI üçün istifadə edilə bilən metodları və tələb olunan və ya istəyə bağlı parametrləri izah edir.
Sonra, bir istemci (əsasən, bir veb brauzer və ya mobil tətbiq) tərəfindən HTTP sorğuları serverə göndərilir. Bu sorğular, sənədlərdə göstərilən URI-lər və metodlar istifadə edilərək həyata keçirilir.
Məsələn, JavaScript vasitəsilə bir veb brauzeri ilə bir REST API-ya GET sorğusu göndərmək mümkündür:
fetch('https://api.example.com/customers')
.then(response => response.json())
.then(data => console.log(data))
.catch(error => console.error('Səhv:', error));Bu JavaScript kodu, “/customers” URI-sinə GET sorğusu göndərir və qayıdan məlumatı konsola yazdırır.
Bu yazı, REST API’ların əsaslarını anlamaq istəyən hər kəs üçün bir başlanğıc nöqtəsi olaraq xidmət edə bilər. REST API’lar, müasir veb inkişaf dünyasında yayılmış güclü bir alətdir və bu yazıda qeyd olunan məlumatlar, bu texnologiyaların necə işlədiyini daha yaxşı başa düşməyinizə kömək edə bilər. Daha çox belə faydalı yazılardan faydalanmaq üçün sosisal şəbəkələrdən bizi izləyə bilərsiniz.